Vetten

WAT ZIJN VETTEN?
Vetten leveren net als koolhydraten en eiwitten energie aan van ons lichaam. Vetten leveren 9 kcal per gram en zijn daarmee de energierijkste macronutriënt. Veel mensen zijn daarom bang voor vetten, maar dit is onterecht. Vetten hebben meerdere belangrijke functies in ons lichaam, die we niet moeten vergeten.

 

FUNCTIES
– Ze zijn samen met de koolhydraten de belangrijkste energieleverancier van ons lichaam
– Ze functioneren als bescherming en isolatie voor organen
– Ze zijn een belangrijke bouwstof voor lichaamscellen
– Ze helpen bij de temperatuurregulatie van het lichaam
– Ze spelen een grote rol bij de opslag van in vet oplosbare vitamines
– Vet is een ook een bron van vitamine A, D, E en K.

SOORTEN VET
We kunnen ‘vet’ verdelen in verzadigde vetten, onverzadigde vetten, transvetten en omega 3- vetzuren. Deze verdeling wordt gemaakt op basis van diverse scheikundige structuren. Als we in de praktijk kijken, is het wat makkelijker te onderscheiden.

Verzadigde vetzuren vind je met name in vetproducten met een ‘vaste structuur’.
Onverzadigde vetzuren vind je met name in vetproducten met een ‘vloeibare structuur’.

GOEDE & SLECHTE VETTEN
Als we kijken naar de gezondheidseffecten van vetten is er veel discussie en wordt er veel gepraat over goede, gezonde vetten en slechte, ongezonde vetten. En voordat wij hier verder op ingaan, willen wij eerst een duidelijk punt maken:

Om te bepalen of iets per definitie goed of slecht is, is het belangrijk dat je eerst kijkt naar de hoeveelheid waarvan je iets inneemt en wat jouw definitie van ‘goed’ en ‘slecht’ is. Als je bijvoorbeeld te veel gezonde vetten binnenkrijgt, kun je hier ook dik van worden.

VERZADIGDE VETTEN
Maar als we kijken naar de wetenschap, is men het wel eens over 1 ding: De inname van te veel verzadigd vet, kan leiden tot een verhoogd cholesterolgehalte. En ook al heeft ons lichaam cholesterol nodig als bouwstof, een verhoogd cholesterolgehalte kan ervoor zorgen dat de slagaders nauwer worden.

Dit komt doordat er een ophoping ontstaat van ‘plaque’ aan de aderwanden. Hierdoor kan het bloed minder goed door de aderen stromen of de plaque afbreken waardoor de bloedtoevoer uiteindelijk helemaal stopt. (hartinfarct, herseninfarct etc)

 

ONVERZADIGDE VETTEN
In tegenstelling tot de verzadigde vetten, verhogen de onverzadigde vetten juist het HDL cholesterol gehalte. Dit is het goede cholesterol en verlaagt de kans op hart- en vaatziekten. Hierdoor hebben onverzadigde vetten de voorkeur boven de verzadigde vetzuren.

 

TRANSVETTEN
Officieel valt de transvetten ook onder de onverzadigde vetten, maar deze vetten vormen wel een uitzondering op de regel. Transvetten zijn namelijk nog ongezonder dan verzadigd vet. Daarom adviseren wij al onze klanten om deze vetten zo veel mogelijk te vermijden. Transvetten vind je met name in producten met geharde vetten zoals koek, gebak en gefrituurde snacks.

 

OMEGA 3
Omega 3- vetzuren behoren ook tot de groep onverzadigde vetzuren en zijn essentieel. Dit betekent dat het lichaam ze zelf niet kan aanmaken en dus moet binnenkrijgen via onze voeding.

Deze vetzuren hebben een tal van positieve effecten op ons lichaam, waaronder het verlagen van het risico op hart- en vaatziekten. Ze spelen een rol bij de ontwikkeling van de hersenen en ze verbeteren de hartfunctie. Daarom adviseren wij al onze klanten om deze vetzuren vooral wèl te nemen!

VOEDING & VETTEN
Verzadigde vetten vind je met name in dierlijke producten. Onverzadigde vetzuren vind je juist in plantaardige producten.

• Verzadigde vetten
  Verkeerd
  Vet vlees, vette kaas, vaste boters, volle zuivel, koek, gebak
• Onverzadigde vet
  Oke
  Vloeibare bak- en braad, oliën, noten, avocado, vette vis
• Transvetzuren
  Te slecht
  Rundvlees, schapenvlees, harde margarines, frituur,koek, gebak
• Omega 3
  Oke
  Vette vis, plantaardige olie, schaal- en schelpdieren

 

HOEVEEL VET HEBBEN WE NODIG?
De hoeveelheid vet die we nodig hebben is weer afhankelijk van diverse factoren. Denk hierbij aan je leeftijd, geslacht, lichaamsgewicht, activiteiten level etc. Maar omdat sommige vetten essentieel zijn (omega 3), is het belangrijk dat we er een minimale hoeveelheid per dag van binnen krijgen.

De algemene richtlijn vanuit de Gezondheidsraad:
– Minimaal 20 energieprocent uit vet
– Maximaal 40 energieprocent uit vet
– Maximaal 10% mag bestaan uit verzadigd vet
– Maximaal 1% uit transvet

Probeer dus van deze 20-40 energieprocent zoveel mogelijk te kiezen voor de onverzadigde vetten en kies voor producten als vloeibare bak- en braadproducten, noten, avocado, vette vis, schaal- en schelpdieren. Tegenwoordig worden er ook Omega 3- vetzuren toegevoegd aan halvarines en margarines!

Wil je meer leren over voeding en ben je benieuwd hoe een gezond voedingspatroon kan bijdragen aan het behalen van jouw doelen? Kijk dan voor meer informatie bij Personal Training of bij het 12 weken Fit Project.